Саякбай каралаев реферат скачать | |
Саякбай каралаев реферат.Саякбай Каралаев улуу манасчы,жомокчу болгон. (1894-1971-жж.) Бала чак. ?сп?р?м курак. Атасы Карала кедей адам болгондуктан, ?й-б?л?с? жокчулуктун запкысын к?п тартат. Же жокчулук турмуштун айынанбы, же балама батасы тийсин дегенби, атасы Карала мал союлган жерде «Саякбайыма бирдеме бергиле, Саякбайым ооз тийип калсын» деп суранып ж?рч? дейт. ?м?р? ?тк?нч? ал адатын таштабай ж?р?п к?з жумат. Саке? да ?з? бала кезинен ырым тутуп чо?ойгонун жашырбайт. Ал жокчулуктун айынан Ысык-К?лд? айланып, улуу манасчы али бешикте кезинде азыркы Жети-?г?з районундагы Жыдык-К?л деген жерге барып к?н к?р??г? аргасыз болот. Саякбай наристе кезинен ?сп?р?м куракка чейин чо? атасы Сасайдын тарбиясында ?ск?н. Бир м?ч?л жашка келгенде ал чо? атасынан ажырайт. Атасы Карала ырдыктык дунган Жыкынын бир быштысын минип ж?р?п ?лт?р?п алат. Ал дунган ?лг?н атынын кунун кымбат баалап, Карала ?ч жыл бекер малай болуп ж?р?п ара? кутулат. К?р?н?кт?? манасчы Саякбай Каралаев жаш к?н?нд? ?чп?ст?н отун жагып, ?лб?ст?н к?н?н к?р?п ?с?т. ?з? «Унутулгус к?нд?р» деген китебиндеги эскер??с?нд? жазгандай, жети жашка келип, ата-эненин акылына к?н?п, айткан ж?н?н? баш ийип, чо?оё баштайт. Бала кез кандай аземи да, кандай кызык! …Топура?дап торпок минип, д?н?й?-капар, орок менен божомолдоп арык казып, ?т?кт? жанбашынан майрык басып, чылгый тонду чубалжыта кийип, бир чырпыкты кунаным деп ат кылып минип, к?йн?кт?рд?н этегин артка т?й?п алып, такымга алаканды чаап камчы уруп ойноп ?ст?к дейт. Бала чагыбызда мектеп бетин к?рб?й, курсактын айынан айылдан каймак уурдап жедик. «Кемелине келбегин, тентек» деген с?зд?рд? к?п уктук. Такым эттин баарын тарай-тарай чаптырып, кагуу-согууну к?п к?рд?к. «Кара чычкак кандай неме эле» деп айылдагылар жек к?рд?. Балалыктын ойну, баёо сезим кызыгы к?к?р?кк? кат болуп, жокчулуктун м?шк?л? к??д?нд?н кетпес дат болду. Кыштын кыраан чилдесинде жыла?айлак, жыла?баш от жанында жаттык. Жокчулуктун азабын так ушинтип тарттык. К?п?л?кт? кушум деп ?з?н-сууну бойлодум. Д?н?й?н?н кызыгына эч бир тойбодум. Мурдуман булак суу токтобой чыгып турганда, тондун узун же?и менен ары-бери с?рт?п алчу элем. Кайран же?, какач болуп калчу эле. Жыртыгынан кар кирип кетч? майрык ?т?г?м менен ойду коюп, тоону басар элем, «чечек» деп, энебиз жаза-буза бир муштап, буттан сууруп алар эле. Жыла?айлак бут, узун же?д?? тон менен бул ышкыбоздукту койбой, к?р?нд?г? чыгып алчу элем. К?р?нд?г? чуркап чыга калып, ары-бери ?тк?н элди карап калар элем. Эгер куш кондуруп, ит ээрчиткен, мылтык асынган киши к?р?н? калса, жыла?айлак-жыла?баш, ?ш?г?н?м? карабай анын артынан ээрчип, кызыгып кароо менен экинчи айылга жеткенче ж?р? берч?м?н. …Жыла?баш болгондуктан суукка чыдабай кулагым тырсылдап, бутум какшап, жанды к?зд?н чыгарчу. Эптеп ?йг? жетип, бутумду тонго ороп олтуруп ?з?мч?: башка балдарды тайлуу да, тондуу да кылды?, а менде эчтеме жок. Менин эмне жазыгым бар?-деп, ошондогу тагдырыма таарынар элем: Тай бербестен ж?? кылды?, Жардылык сага не кылдым? Жарды кылды? жок кылды?. Жан кейитип кор кылды?. Бу турмушту тар кылды?, Карда минип ойнорго, Бир торпокко зар кылды?. Эркин ойноп кеч??г? Бир ?т?кк? зар кылды?. Айылдан тамак уурдатып, Эки колду шок кылды?. Жыртылып тонум сан б?л?к, Шоона менен жамадым. Жаманынан к?йг?з?п, Жардылыктан жададым. Бир чырпыкты ат кылып, Тайым го деп минемин. Бай балдары жарышса, Майрык басып ?т?кт?, ?ртт?н?п к?й?п ж?р?м?н. – деп, жокчулукка капа болуп, кайгырып, тере? ойго ч?м?л??р элем… дейт. Скачать
 Саякбай каралаев реферат Саякбай каралаев реферат | |
|
| |
| Всего комментариев: 0 | |